Business success story:- મધ્યપ્રદેશના ગ્વાલિયર શહેરથી લગભગ 15 કિલોમીટર દૂર જૂના કેન્ટોનમેન્ટ પાસે તાનસેન ચાર રસ્તા પર ‘અમૃતમ’ નામની આયુર્વેદિક હેલ્થ વેલનેસ પ્રોડક્ટ બનાવવાની ફેક્ટરી આવેલી છે. હું તેના ફાઉન્ડર અશોક ગુપ્તાને મળવા આવ્યો છું.
Business success story
અશોક ગુપ્તાની ઉંમર 60 વર્ષની આસપાસ છે. તેમને પૂછ્યું કે તમે આયુર્વેદનો અભ્યાસ કર્યો છે?
તેઓ હસતાં હસતાં કહે છે…
કંદોઈનો દીકરો દવા વેચતો થઈ ગયો. આજે અમે મંજનથી લઈને ચ્યવનપ્રાશ સુધીનું બધું જ બનાવી રહ્યા છીએ. દર મહિને એક કરોડનું વેચાણ થઈ રહ્યું છે. દરરોજ લગભગ 400 ઓર્ડરની ડિલિવરી કરીએ છીએ.
હું અશોક ગુપ્તા સાથે એમની ઑફિસમાં બેઠો હતો, પણ અહીં એવી જ સુગંધ આવતી હતી જ્યારે ઘરમાં કોઈ ઉકાળો બનાવે ત્યારે આવે છે. અહીંનું હવામાન ભેજવાળું છે તેથી થોડું ગજબ લાગ્યું. આજુબાજુ જોઈને પૂછ્યું, આ સુગંધ ક્યાંથી આવે છે?
મારો સવાલ સાંભળતા જ અશોક ખુરશી પરથી ઊભા થયા. તેઓ કહે, ચાલો હું તમને પ્લાન્ટ બતાવું. આ સુગંધનું રહસ્ય તમે જાણી શકશો.
તેઓ તેમની સાથે પ્લાન્ટમાં આવ્યા અને જોયું કે મોટી ભઠ્ઠીઓ પર રાખવામાં આવેલા મોટા તવાઓમાં કંઈક ઊકળતું હતું.
તેમણે કહ્યું કે તમને જે સુગંધ આવી રહી હતી તે આમાંથી આવે છે. અહીં ઇમ્યુનિટી બૂસ્ટર બનાવવામાં આવી રહ્યું છે. તેને બનાવવા માટે લાંબી પ્રક્રિયા છે. આમાં ઘણા કલાકો લાગે છે. આ પછી તેનું પેકિંગ કરવામાં આવે છે.
Business success story
Business success story
આ છે અશોક ગુપ્તા. ફેક્ટરીના એક સ્ટોર એરિયામાં ભૃંગરાજથી લઈને મુલેઠી સુધીની ડઝનબંધ વિવિધ વનસ્પતિઓ ડ્રમમાં રાખવામાં આવી છે.
પ્લાન્ટ બતાવતી વખતે અશોકે પોતાના વિશે કહેવાનું શરૂ કર્યું અને થોડા ભાવુક પણ થઈ ગયા. તેમણે કહ્યું…
મેં મારું બાળપણ ક્યારેય જીવ્યું નથી. અમે કંદોઈ પરિવારમાંથી છીએ. 70ના દાયકામાં દાદા અને પિતા લગ્નમાં ભોજન બનાવવા જતા હતા.
મદદ માટે તેમની સાથે જતો. ત્યારે મારી ઉંમર 10-12 વર્ષની હશે. ખૂબ ઓછા પૈસા ચૂકવવામાં આવ્યા હતા. અમે 6 ભાઈ-બહેન છીએ. ભારે મુશ્કેલીથી ઘર ચલાવ્યું.
જ્યારે તે થોડો મોટો થયો, ત્યારે તેણે એકલા ઘરની બહાર જવાનું શરૂ કર્યું. એક કંપનીમાં પેકિંગનું કામ શરૂ કર્યું.
Business success story
Business success story
જ્યારે પણ તેને સમય મળે છે ત્યારે અશોક જૂના આલ્બમ્સ જોવા લાગે છે. તેઓ કહે છે- આજે હું મારાં બાળકોમાં મારું પોતાનું બાળપણ જોઈને જીવું છું.
શરૂઆતથી જ મહેનત કરવાનો જુસ્સો હતો. મેં ક્યારેય વિચાર્યું ન હતું કે હું ક્યારેય આટલો મોટો બિઝનેસ કરીશ. હું એવી દવાઓ બનાવીશ જે આરોગ્ય સુધારે.
આ બધું તમે જે જોઈ રહ્યા છો તે છેલ્લાં 20 વર્ષની મહેનતનું પરિણામ છે. એક સમય એવો આવ્યો જ્યારે હું ભાંગી પડ્યો હતો. રોડ પર આવી ગયા હતા. બે-ત્રણ વર્ષ સુધી ડિપ્રેશનમાં રહ્યો હતો.
અશોક ગુપ્તા તેમની કારકિર્દીના પ્રારંભિક તબક્કા વિશે કહે છે, ‘મેં જે કંપનીમાં કામ કર્યું તે આયુર્વેદિક કંપની હતી. મારી મહેનત જોઈને કંપનીએ મને માર્કેટિંગનું કામ આપ્યું. આખો દિવસ ફરી ફરીને પ્રોડક્ટ વેચતો.
જે દિવસે વેચાણ થતું નહીં, તે દિવસે ખાવાનાં ફાંફાં પડી જતાં. સમોસા કે બ્રેડ ખાઈને દિવસ કાઢતો. બાદમાં તેણે એક પબ્લિશિંગ કંપનીમાં કામ કરવાનું શરૂ કર્યું. રસ્તા પર- ચાર રસ્તા પર પુસ્તકો વેચતો. પછી ગામડે- ગામડે ટૂથપેસ્ટ વેચવાનું શરૂ કર્યું.
આ દરમિયાન, પોતાના લગ્નની ઘટનાને યાદ કરતાં અશોક ગુપ્તા કહે છે, ‘લગ્ન પહેલાં મારા ભાવિ સાસરિયાંમાં લૂંટ થઈ હતી. લૂંટારાઓએ લગ્ન માટે ઘરમાં રાખેલા સામાન સહિત ખાદ્ય સામગ્રીની પણ ચોરી કરી હતી.
મારા ઘરની હાલત પહેલેથી જ ખરાબ હતી. આવી સ્થિતિમાં મારે મારા પરિચિતો પાસેથી બે- ચાર હજાર રૂપિયા ઉછીના લેવા પડ્યા હતા.
Business success story
Business success story
અશોક ગુપ્તા તેમની પત્ની ચંદ્રકાન્તા સાથે. તેઓ 2013 અને 2017ની વચ્ચે ડિપ્રેશનમાં રહ્યા હતા, ત્યારે તેમની પત્નીએ તેમના બાળક સાથે કંપની શરૂ કરી હતી.
… તો પછી આ આયુર્વેદ હેલ્થ વેલનેસનો બિઝનેસ કેમ?
અશોક ગુપ્તા ભાવુક થઈ જાય છે. જરા અટકીને તેઓ કહે છે, ‘વર્ષ 2006 હતું. જે કંપનીમાં તેમણે માર્કેટિંગ કર્યું હતું. તેમાં વિભાજન થયું હતું. ત્યાં સુધીમાં મને માર્કેટિંગથી લઈને પ્રોડક્ટ બનાવવાનો અનુભવ થઈ ગયો હતો.
તે કંપનીના એક ભાગ સાથે સ્ટેકહોલ્ડર તરીકે કામ કરવાનું શરૂ કર્યું. 25 લાખની લોન લઈને તેમાં ભાગીદાર બન્યો હતો. થોડાં વર્ષો પછી બધું ખતમ થઈ ગયું.
કંપનીએ મારા પર યુક્તિ રમી. બે-અઢી કરોડનો માલ બજારમાં અટવાઈ ગયો, બધું જ ડૂબી ગયું. 2013 સુધીમાં તેમાંના તમામ ભાગીદારો છૂટા થઈ ગયા હતા.
ખરેખરમાં બજારમાં પ્રોડક્ટની માંગ ઊભી થઈ રહી ન હતી. મારા પર 25 લાખ રૂપિયાની લોન હતી, તે મારા માથે હતી. મારે શું કરવું, કેવી રીતે કરવું… એ વિચારતા-વિચારતા હું ડિપ્રેશનમાં આવી ગયો હતો.
Business success story
Business success story
આ તસવીરમાં અશોક ગુપ્તા તેમનાં પુત્ર, પુત્રી, પુત્રવધૂ અને પત્ની સાથે છે. પહેલાં તે આધ્યાત્મિક નહોતા, પરંતુ કેટલીક ઘટનાઓ પછી તે શિવભક્ત બની ગયા.
એવું શું થઈ ગયું હતું?
‘અમારી સાથે જે ટીમ કામ કરી રહી હતી તેને તે કંપનીના બીજા હિસ્સાના લોકોએ પોતાની સાથે જોડી લીધા હતા. કંપની ડૂબી ગઈ. 2018ની શરૂઆત થઈ હતી. મારી પત્ની બિઝનેસ સંભાળવા લાગી.
ચેલેન્જ લેતા તેણે કહ્યું- હું આ બ્રાન્ડને ઈન્ટરનેશનલ બ્રાન્ડ બનાવીશ. તેણે પેકેજિંગથી લઈને પ્રોડક્શન સુધી મોડેલને બદલ્યું.
મારા પુત્ર અગ્રિમે આર્કિટેક્ચરનો અભ્યાસ કર્યો છે અને પુત્રી સ્મૃતિએ ક્લિનિકલ સાયકોલોજીનો અભ્યાસ કર્યો છે.
બંનેએ તેમની માતા સાથે મળીને 2018માં ફરીથી ‘અમૃતમ’ની સ્થાપના કરી. આ વખતે અમે ઓનલાઈન જવાનો પ્લાન કર્યો.
મને યાદ છે – પહેલો ઓર્ડર બનારસથી આવ્યો હતો. ઓર્ડર પોપ અપ થતાં જ દીકરી દોડતી આવી. તેણે કહ્યું- પપ્પા, બનારસથી ઓર્ડર આવ્યો છે. આ સાંભળીને મારી આંખમાં આંસુ આવી ગયાં.
થોડા દિવસો પછી, દરરોજ 10-12 ઓર્ડર આવવા લાગ્યા. આજે આ ઓર્ડર વધીને રોજના 300થી 400 થઈ ગયા છે. અમે દર મહિને 10 હજારથી વધુ યુનિટ પ્રોડક્ટ્સ વેચીએ છીએ. 1 કરોડનો મંથલી બિઝનેસ કર્યો છે.
એક સમયે અશોક ગુપ્તા બીજાને ત્યાં નાનું-મોટું કામ કરતા હતા. આજે તેમની કંપનીમાં 50થી વધુ લોકો કામ કરે છે.
અશોક ગુપ્તાએ કેટલીક અનોખી પ્રોડક્ટ્સ પણ બનાવી છે. તેમની ઓફિસ કોઈ પુસ્તકાલયથી ઓછી નથી. આયુર્વેદના એકથી એક જૂના ગ્રંથો તેમાં રાખવામાં આવ્યા છે.
અશોક કહે છે, ‘મારી પત્ની અને પુત્રી બંનેને PCODની સમસ્યા હતી. જેના કારણે મહિલાઓને સમયસર માસિક ધર્મની સમસ્યાનો સામનો કરવો પડે છે. આયુર્વેદનો અભ્યાસ શરૂ કર્યો.
અમે એક માલ્ટ એટલે કે ઈમ્યુનિટી બૂસ્ટર તૈયાર કર્યું. આ તે છે જે તમે અત્યારે ફેક્ટરીમાં બનતું જોઈ રહ્યા હતા. આ કંપનીની સૌથી હીરો પ્રોડક્ટ છે.
credit : – Divya Bhaskar